Balık avında kullanılan malzemelerden biri olan olta kamışı avlanacak balığın türüne, av tekniğine, ortamın koşullarına göre farklılık göstermektedir. Bu yazımızda sizlere balık avında kullanılan farklı olta kamışı çeşitleri hakkında kısaca bilgi vermeye çalışacağız.
Fly (Sinek) Avı Kamışları
Genellikle tüy, köpük veya hafif malzemeler bağlanmış, bir kanca içeren, yapay böceğe benzer yemlerle avlanmak için tasarlanmıştır. Fly kamışlar, fiberglas, karbon/grafit veya grafit/bor gibi kompozit malzemelerden imal edilen ince ve esnek olta kamışlarıdır. Fly kamışları, atış için ipin ağırlığını kullanır. Özel ve bilinenden daha kalın bir ipin ucuna leader olarak adlandırılan bir monoflament misina ve onun ucuna da fly yemler bağlanır. Bu kamışlar, avlanacak balığa, ortam koşullarına ve kullanılacak ipin ağırlığına göre sınıflandırılırlar. Daha kalın ve ağır iplerle daha ağır, daha büyük yemler atılabilir. Fly kamışlar, 0 - 15 numara arasında farklı boyutları vardır. İpin karışmasını önlemek için çoğu fly kamışın tutamağı yoktur.
Tenkara Kamışları
Tenkara kamışları, Japonya'ya özgü bir teknik olan tenkara balıkçılığı için kullanılan bir kamış türüdür. Farklı türlerdeki karbon kamışlar, fly kamışlar ve teleskopik kamışların bir karışımı gibidirler. Uzunlukları genel olarak 3 - 4 metre arasında değişir. Tenkara kamışları sert ve bükülebilen parçaların sayısına göre sınıflandırılır. Standart çeşitleri 5:5, 6:4, 7:3 ve 8:2'dir, 5:5 daha yumuşak ve yavaş bir kamıştır, 8:2 ise daha sert bir kamıştır. Balığın vuruşuna ve ağırlığına duyarlılığı arttıkça kamışın değeri artar. Tenkara kamışlarının kılavuzları ve makaraları yoktur, ip direk kamışın ucuna bağlanır.
Bait Casting Kamışları
Bait Casting Kamışları, sapın üst tarafına monte edilen özel makarayı tutmak üzere tasarlanmış kamışlardır. Bu kamışların küçük kılavuzları ve bir işaret parmağı için tutma tetiği vardır, bu tetikler kamışın kontrolünü kolaylaştırır. Bait Casting kamışları Spinning kamışlarına çok benzerler, hatta bazı kamışlar her iki tip makaraya uygun tasarlanmaktadırlar. Bait Casting kamışlar her iki avlanma disiplini için de uygundur ve genellikle at çek kamışı olarak adlandırılırlar. Spinning kamışına göre daha güçlü ve sert olan bait casting kamışları bu sayede daha kalın ip kullanabilir ve daha yüksek basınç altında çalışabilirler.
Spin Avı Kamışları
Spin Kamış sapı mantar veya PVC köpük, gövdesi grafit veya fiberglas kullanılarak yapılır. Uzunlukları 1.5 metre ile 3 metre arasında değişmektedir. Spinning kamışlarının, ipin kontrolünü sağlamak ve atış esnasında daha iyi bir performans sağlamak için 6 ile 10 arası kılavuzu bulunur. Kılavuzların boyutları en büyük ilk başta olmak üzere saptan uca doğru küçülür. Makaraya en yakın olan ilk kılavuz atış esnasında makaradan boşalan ipin çıkış daha az sürtünme oluşturması için diğerlerinden daha büyüktür. Spinning makarası, kamışın altına bir makara yatağı ile sabitlenir. Spin kamış çeşitleri günümüz balıkçılığında kullanılan en yaygın kamışlardır. Tatlı su avından tuzlu su avına kadar çok geniş bir yelpazede bulunan bu kamışlar farklı yapıları ile neredeyse tüm balık türlerinin avlanmasında temel unsur haline gelmişlerdir.
Hafif Kamışlar
Teknik olarak küçük makara, ince ip ve daha küçük yemlerin kullanıldığı bu kamışlar genelde küçük balık türlerini avlamak için kullanılırlar. LRF tekniği ile son yıllarda oldukça popülerleşen bu kamışlar Spinning (At Çek) disiplininde uzun süredir kullanılmaktadırlar. Perch, alabalık, kasna gibi tatlı su balıklarında ya da daha büyük taş balıklarında da ava heyecan katmak için sıklıkla tercih edilirler. Teknik olarak da Spinning kamışları ile aynı yapıdadırlar. Ultra-Light kamışlar genel olarak daha kısa, daha hafif ve daha esnektirler. Aksiyonları, kullanım amacına göre yavaştan hızlıya doğru değişir.
Buz Kamışları
60 ile 90 cm uzunluğunda değişen modern buz kamışları çok kısa kamışlardır. Basit bir ahşap sap, bir çift kılavuz ve ip sarmak için kullanılan, sapın önüne tutturulmuş iki kanca ile basit bir yapıya sahip klasik buz kamışları da hala kullanılırlar. Buz kamışları, donmuş göl üzerinde açılan deliklerden balık tutmak için kullanılırlar.
Sörf kamışları
Deniz avlarında kullanılan kamışların en yaygın türü, surf casting yöntemi için kullanılır. Surf casting kamışları, iki el kullanılan atış teknikleri için tasarlanmış uzun saplı ve büyük boyutlu kamışlardır. Genellikle 3 - 5 metre arası uzunluğa sahiptirler. Bu kamışlar uzun boylarının yanı sıra sağlam ve güçlüdürler.
Trol Avı Kamışları
Trol avı, hareketli bir tekneden yemi yüzdürerek avlanmayı temel alan bir balıkçılık yöntemidir. Bu kamışlar atış ve ergonomiden çok dayanıklılık için geliştirilmişlerdir. Yüksek ip kapasiteli çıkrık makinalarının kamışın üst kısmında yer aldığı bu kamışlar büyük balıkların oluşturduğu baskıya dayanmak için tasarlanmışlardır. Diğer kıyı kamışlarının balığın uyguladığı baskıyı esneyerek absorbe etme yeteneği varken trolling kamışlarda bu görev çıkrık makinalarına ve dayanıklı iplere bırakılmıştır. Trolling kamışlarda halka kılavuzların yerine ipi taşıması için rulman kılavuzlar kullanılır.
Teleskopik Olta Kamışları
Teleskopik olta kamışları, iç içe geçen yapılarıyla küçülebilen uzun olta çeşitleridir. Bu özellikleri kolayca taşınmalarını sağlar. Teleskopik olta kamışları da parçalı kamışlarla aynı malzemeden yapılır. Grafit, karbon ve bazen cam elyafı gibi malzemelerden iç içe geçip küçülebilecek şekilde tasarlanmışlardır. Teleskopik olta kamışlarının bakımı diğer kamışlarla aynıdır. Teleskopik kamış herhangi bir tekniğe ait olmayan yapısal bir terimdir. Seçtiğiniz tekniğe uygun kamışların teleskopik yapıda olanlarını alabilirsiniz. Bu kamışların bakımları diğer kamış türlerinin bakımıyla aynı şekilde yapılmaktadır.
