Havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte sevdiklerimizle kurduğumuz sofralarda balık yemek, sağlıklı besin öğelerinden balığı menümüze eklemek çok önemli. Balık eti kalsiyum, fosfor, folik asit, selenyum, iyot ve mineraller bakımından oldukça zengindir. Balığı mevsiminde tüketmek balıktan alınabilecek faydalar bakımından oldukça önemlidir.
Balığın faydalarının yanında lezzeti de çok önemlidir. Her balık her mevsimde bulunmaz, bulunsa da lezzeti yerinde olmaz. Her balığın yağlandığı ve lezzetinin arttığı bir ay vardır. Bu yazımızda sizlere nisan ayında yiyebileceğiniz lezzetli balıklardan bahsedeceğiz. Nisan ayında en çok avlanan balıklar, kalkan, mercan, tekir, barbun ve levrektir. Kalkan, nisan ayındaki en lezzetli balıklardandır. Barbun balığının eti çok lezzetlidir ve nisan ayında tüketilmesinde fayda vardır. Bol beyaz etli, kılçığı az ve lezzetli mezgit balığı da artık keyifle yenebilir.
Nisan Ayında Hangi Balıklar Yenir?
Mersin Balığı
Sadece ülkemizde değil tüm dünyada bilinçsiz avlanma ve kirlilik nedeniyle nesli tehdit altında olan mersin balığı, Karadeniz’ de su ürünleri enstitüsü tarafından çoğaltılarak denizlere bırakılmaktadır. Tatlı ve tuzlu sularda yaşayabilen mersin balığının bazı türleri çok büyük boyutlara ulaşabilir, bazıları da çok uzun ömürlü olabilir. Oldukça lezzetli ve ekonomik değeri yüksek olan mersin balığının avlanması çok sıkı takip edilmektedir.
İzmarit Balığı
Lezzetli ve beyaz etli izmarit balığı çoğunlukla kızartılarak tüketilir. Ancak buğulama veya ızgara da yapılabilir.
Gümüş Balığı
Ilık suları tercih etmesi nedeniyle tam bir ilkbahar balığıdır. Havaların ısınmasıyla Marmara Denizi başta olmak üzere diğer denizlerimizde de bulunabilir. Gümüş renkli pullarından dolayı bu ismi almıştır. Genelde tavada kızartılarak tüketilir.
İstavrit
İstavrit balığının Karadeniz, Marmara ve Ege Denizi’nde yaşayan farklı türleri vardır. Denizlere göre boyutları değişiklik göstermektedir. İstavrit sonbahar mevsiminde Marmara denizine iner ve Mayıs ayında Karadeniz’e geri döner. İstavrit balığının en lezzetli olduğu zaman mayıs ayıdır. İstavriti fırında veya tavada kızartarak tüketebilirsiniz.
Uskumru
Sürüler halinde gezen, göçebe bir balık türü olan uskumru yaz aylarını Karadeniz de geçirir. Eylül ve Ekim aylarında Marmara Denizine göç ederek kışı burada geçirir. Marmara Denizinde yumurtlar ve Mart - Haziran ayları arasında Karadeniz’e geri döner. En küçüğüne kalinarya, yağlı ve biraz büyümüş haline uskumru ve en büyük haline ise lipari denilmektedir. Uskumru balığından kağıt kebabı, dolma, köfte, tuzlama, tava ve ızgara yapılmaktadır. Liparinin ise pilakisi yapılabilir.
Fener Balığı
Ülkemizde Akdeniz, Ege ve Marmara Denizinde yakalanabilir. Kafası ve ağzı oldukça büyüktür. Antenindeki simbiyotik mikroskobik canlıların yarattığı ışık nedeniyle bu ismi almıştır. Oldukça lezzetli beyaz bir ete sahip olan fener balığı ekonomik değeri yüksek balıklar arasındadır. Fener balığı, buğulama, ızgara ya da kavurma şeklinde tüketilebilir. Eti pişirildikten sonra da beyaz kalan fener balığı, tadı ıstakoza en yakın balık türü olarak bilinmektedir.
Kalkan Balığı
Kalkan balığı çoğunlukla Karadeniz’de, nadiren Marmara, Ege ve Akdeniz’de yaşayan beyaz etli bir balıktır. Kalkan, 20-25 metre derinlikte kumlu ve çamurlu zeminde yaşayan bir dip balığıdır. Nisan-Ağustos ayları arasında üreme mevsimi olduğu için 1 Mayıs-30 Haziran tarihleri arasında ülke genelinde avlanması yasaktır. Nisan ayının en lezzetli balıklarından biri olan kalkan balığı tava, ızgara, şiş ve buğulama yapılarak tüketilebilir. Şubat ayı sonunda sofralarımıza gelmeye başlayan kalkan Nisan ayında lezzetinin zirvesindedir.
Kefal
Kefal, tüm denizlerimizde yaşayabilen bir balıktır. Yumurtlamak için akarsuların denize dökülen bölümlerine gelen kefal genelde çamurlu alanlarda yaşar. Ortalama boyu 40-50 cm olan kefal balığının ömrü de ortalama 15 yıldır. Denizde avlanan ve çamursuz alanda yaşamış kefal balıklarının tadı çok lezzetlidir. En lezzetli zamanı Mart ve Nisan aylarıdır. Buğulama ve tavada kızartılarak tüketilebilir. Omega 3 içeriği oldukça yüksek olan kefal balığının farklı türleri vardır. Bunlardan biri de Van Gölü'nde yaşayan inci kefalidir.
Levrek
Levrek, tüm denizlerimizde avlanabilen pullu bir balıktır. 15-20 kilogram ağırlığa kadar ulaşabilmektedir ancak en lezzetlileri 2-3 kilogram civarındaki levreklerdir.
Levrek, eti en lezzetli balıklardan biridir. Elbette balık çiftliklerinde üretilen levrek, doğal ortamında yetişenler kadar lezzetli değildir. Tava, ızgara ve fırında pişirilerek yenebilir.
İnsan sağlığı açısından oldukça faydalı olan levrek, yüksek miktarda A ve D vitaminleri içerir. Yağ dengesi sayesinde bütün pişirme tekniklerine uygundur. Diyet yemeklerinde de tercih edilebilen levrek mayıs ayına kadar tüketilebilir.
Mezgit
En fazla Karadeniz’de bulunan, sürüler halinde 30-40 metre derinlikte yaşayan mezgit en sevilen balıklardan biridir. Ortalama 30 cm boyu vardır. Ekonomik değeri yüksek olan mezgit tavada ve ızgarada pişirilerek yenebilir. Tadı tavuğa benzediği için halk arasında tavuk balığı olarak da bilinir.
Dil Balığı
Bütün denizlerimizde yaşayabilen kalkan balığına benzer bir dip balığıdır. Genellikle 30-40 metre derinliklerde tatlı ve tuzlu suyun karıştığı alanlarda yaşar. Ortalama 30-50 cm arası boyu, 300-600 gr arası ağırlığı vardır. Tavada, şişte ve ızgarada pişirerek tüketebilirsiniz. Yukarıdan bakıldığında dile benzeyen bir görünüşü vardır ve çok iyi kamufle olmaktadır.
Barbun
Asıl adı barbunya balığı olan, halk arasında barbun olarak bilinen sıcak ve ılık deniz balığıdır. Genellikle kıyıya yakın kumlu ve çamurlu diplerde, kayalık yerlerde yaşar. Boyu 17-20 cm aralığında olup nadiren 40 cm’ye kadar çıkabilir. Ortalama ağırlığı 50-75 gram civarındadır.
Pembe ve kırmızı bir renge sahiptir. Orta boylu ancak verimli ve etlidir. Barbun balığı, yaşadığı yere göre ot barbunu, paşa barbunu, kum ve kaya barbunu gibi farklı türlere ayrılır. En sık tüketilen türü kaya barbunyasıdır.
Lüfer
Lüfer, ülkemizdeki denizlerde yaşayan en lezzetli ve ekonomik olarak en değerli balık türüdür. Lüfer, uzun vücutlu, çenesi geniş ve dişleri sivri yırtıcı bir balıktır. Soğuk denizlerde yaşayan lüfer en çok Karadeniz ve Marmara Denizinde yakalanır. Lüfer buğulama, pilaki ve tava olarak tüketilebilir. Boyutuna göre sırayla yaprak, çinekop, kaba çinekop, sarı kanat, lüfer, kaba lüfer ve kofana şeklinde adlandırılır.
Mercan Balığı
Ülkemizde Ege, Akdeniz ve Marmara'da yaşayan mercan balığı lezzetli bir balıktır. 1 kilo civarında olanları lezzet açısından tercih edilmelidir. Kırma Mercan, Fangri Mercan, Çizgili Mercan ve Lekeli Mercan olmak üzere 4 farklı türü bulunmaktadır. Mercan balığını isterseniz tava, ızgara, yahni, buğulama, salata, kağıt kebabı, haşlama ve pilavlı olarak damak zevkinize göre pişirebilir ve zevkle tüketebilirsiniz. Mercan balığını Nisan ayında yakalama şansı daha yüksektir.
Kırlangıç Balığı
Mayıs ayında İstanbul Boğazı’na giren kırlangıç bir müddet sonra Karadeniz’e çıkar. Ortalama 25-30 cm olanlarına kırmızı kırlangıç, küçüklerine ise derviş balığı denir. Bütün denizlerde bulunur ancak genelde Marmara, Akdeniz ve Ege’de görülür. Kırlangıç balığının en lezzetli mevsimi nisan ve eylül ayları arasındadır. Beyaz etli ve çok lezzetli bir balık olup çorba, yahni, köfte, buğulama, güveç, fırın, tava veya ızgarada pişirilebilir. Genelde kuyruk, baş ve gövde şeklinde bölünerek pişirilen kırlangıç balığı fırında bütün olarak pişirilir. Kafa ve kuyruk bölgesi balık çorbası, fileto olarak da tavası yapılır.