Omega 3 halk arasında “balık yağı” olarak bilinen bir yağ asididir. Bitkisel yağlarda bulunan Omega 6 yağ asitleri ile birlikte anne karnından başlayıp hayatımız boyunca vücudumuzdaki hücrelerin önemli yapı taşları arasında yer alıyorlar. Bu yağlar bağışıklık sistemini güçlendirdiği gibi kanser, romatizma ve kalp hastalıklara karşı da güçlü koruma sağlıyor.
Bilim insanlarının benzersiz ve güçlü bir ilaç olarak tanımladıkları omega-3 ve omega-6 yağ asitleri sağlığımız açısından oldukça önemli işlevlere sahiptirler. Bu yağ asitleri hücre davranışını kontrol ederek vücudumuzun tamamını etkiliyor. Onlar olmadan vücudumuzun işleyişinin çökeceğini söylesek abartmış olmayız. Omega-3 göz retinası, beyin sinir hücreleri ve spermlerin görevlerini hatasız olarak yapmaları açısından oldukça gereklidir. Omega 3 eksikliği, göz fonksiyonlarının azalmasına yol açabilir.
Ayrıca ruh hali, konsantrasyon, zihinsel bellek, dikkat eksikliği ve davranış bozuklukları da omega 3 eksikli sonucunda ortaya çıkabilen bazı rahatsızlıklardır. Omega-3 yağ asitlerinin yüksek kolesterol ve trigliserid seviyelerini düşürücü etkiye de sahiptir. Ayrıca damar sertliği damar tıkanıklığı, ve enfeksiyonlar üzerinde de olumlu etkileri vardır.
Omega 3 ve Omega 6 yağ asitlerinin dengeli alımı, beynin gelişimine, sağlıklı büyümeye ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olarak sağlığımızı koruyor. Cildimizin genç görünmesine ve cilt hücrelerinin düzenlenmesine yardımcı oluyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından önerilen omega 3 ve omega 6 dengesi, 5-10 gram Omega 6 yağ asidine karşılık 1 gram Omega 3 yağ asidi şeklindedir. Dikkat edilmediğinde aşırı Omega 6 alımı Omega-3'ün faydalarını azaltabiliyor.
Omega Yağları En Çok Kime Gerekli?
İnsan beyni doğumdan önceki son üç ayda hızla büyümeye başlar ve doğum sonrası ilk 12 haftada büyüme hızı 3 kata kadar artar. Bu nedenle hamile ve yeni doğum yapmış annelerin Omega-3 ve Omega 6 içeren gıdaları dengeli ve yeterli şekilde almaları çok önem arz etmektedir. Omega yağ asitleri anne karnındaki bebeğin kalp, damar ve gözlerinin sağlıklı gelişmesinde de önemli rol oynuyor. Omega 3 ve 6 dengesiyle beslenen annelerin bebekleri de sağlıklı gelişiyor. Omega yağları çocuğun okuma, yazma, telaffuz ve matematik zekasını geliştiriyor. Eksikliği halinde çocuklarda davranış bozukluğu, hiperaktivite ve dikkat eksikliğine yol açıyor.
Vücutta zamanla omega yağ asitlerinin azalması hafıza kaybı, bunama ve depresyon gibi sorunlara da yol açmaktadır. Yapılan araştırmalarda yeterince balık yemeyen toplumlarda halk arasında bunama olarak bilinen Alzheimer hastalığının daha fazla görüldüğü ortaya çıkmıştır. Omega yağları bağışıklık sistemini güçlendirerek ölümcül hastalıkların tedavisinde de önemli rol oynamaktadır.
Omega Yağlarının Faydaları
Omega yağları dengeli alındığında vücudu pek çok hastalıktan koruyabilir.
Kalp hastalıklarına karşı korur.
Omega yağları kötü kolesterolü düşürüp, iyi kolesterolü arttırır. Kolesterol seviyesini dengeler. Kalp krizinde rol oynayan trigliserid seviyesini düşürerek kalp krizi riskini azaltır. Kanın akışkanlığını arttırarak vücutta kan dolaşımına yardımcı olur, damar tıkanıklığı ve damarlarda yağ birikimini önler. Kalp hastalıklarının bir kısmı ırsi olduğu için özellikle ailesinde kalp hastalığı olanların küçük yaşlardan itibaren dengeli omega yağları almaları kalp krizi geçirme ihtimallerini azaltır.
Kansere karşı etkilidir:
Yapılan araştırmalarda bağışıklık sistemimizin vücudumuzda ortaya çıkan kansere meyilli kötü huylu hücreleri yok edebilmek için omega yağlarından güç aldığı gözlendi. Göğüs, prostat ve kolon kanseri gibi pek çok kanser türünün tedavisinde omega yağ asitlerinin faydalı olduğu düşünülmektedir.
Kangreni önler:
Omega yağları kanı inceltip akışkanlığını arttırarak pıhtılaşmayı önler ve damarları korur. Ayrıca parmak ucu hissizleşmesi ve parmakların dolaşıma bağlı üşümesini azaltır.
Diyabeti geciktirir:
Balıkta bulunan Omega-3 yağ asitlerinin vücuttaki insülin hormonunun işlevini artırarak özellikle tip II diyabet hastalığını geciktirir.
Yaşlanmayı durdurur:
Omega yağ asitleri vücudumuzdaki serbest radikallere karşı savaşarak ciltteki yaşlanma belirtilerini ve kırışıklığı azaltır. Ayrıca hücreleri yenileyip cildi güzelleştirir.
Migrene iyi gelir:
Beyin damarlarındaki kan akışını rahatlatarak migren ağrılarını önler.
Vücuttaki iltihap ve enfeksiyonları önler:
Omega yağları başta grip olmak üzere, sedef, romatoid artrit, astım ve alerji gibi enfeksiyona bağlı hastalıkların tedavisinde bağışıklık sistemini güçlendirerek önemli bir rol oynar.
Depresyonu engeller:
Yeni Zelanda, Kanada ve Almanya gibi Omega-3 ve Omega-6 yağlarının dengeli tüketilmediği ülkelerde depresyon vakalarının Japonya’dan 5 kat daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
Omega Yağ Asitleri Hangi Besinlerde Bulunur?
Omega 3 yani Alfa linolenik asit özellikle uskumru, sardalye, hamsi ve somon gibi yağlı balıklar ve deniz ürünlerinde bolca bulunur. Ayrıca ceviz, badem, fasulye, soya fasulyesi, nohut, mısır, keten tohumu, tatlı patates, marul, lahana, brokoli ve birçok yeşil yapraklı sebzelerde omega 6 yağı vardır.
Omega yağ asitlerinin tüm bu faydalarından yararlanmak için haftada en az iki kez balık yiyin. Balığı kızartmak yerine ızgara veya buğulama yapmayı tercih edin. Eğer ailenizde kalp hastalığı olan kişiler varsa omega-3 içerikli bir beslenme alışkanlığı edinmek sizin için oldukça önemlidir. Balık kadar olmasa da değerli bir Omega-3 kaynağı olan ceviz, kalbi korur ve beyin performansını artırır bu nedenle günde en az 2-3 adet ceviz yiyin.