Sinarit balığı (dentex dentex), Mercan balıkları ailesinden güçlü, iri ve çok lezzetli bir balıktır. Pembe ve antenli olmak üzere iki sinarit türü daha vardır. Boyu 150 santimi, ağırlığı 20 kiloyu bulan sinaritin 20 – 30 cm arasında olanlarına sinarit palazı denir.
Sinarit Balığı Fiziksel Özellikleri Nelerdir?
Sinaritin vücudu elipse benzer ve vücuduna iyi işlemiş kalın iri pullarla kaplıdır. Sırtı oldukça yüksek ve yanlardan yassılaşmış bir görünümü vardır. Erişkin bireylerin baş bölgesi gençlere göre daha dik olup başın üzerinde bir tümsek bulunur. Sırtından karnına doğru giderek açılan sarı, bej ve pembe renkleri vardır. Solungaç kapakları sarı, karın bölgesi beyazdır. Başı vücuduna oranla iri olan sinaritin gözleri normal büyüklükte, ağzı büyük, dudakları kalındır. Bütün bu özelliklerle yüzünde sanki acımasız, sert bir ifade vardır. Çenesi çok kuvvetli olup ağızındaki tüm dişler konik, keskin ve batıcı dişlerdir. Sinarit balığı dişleriyle midye ve ıstakozları kırabilir, iğneleri parçalayabilir. Ensesinden kuyruk yakınına kadar devam eden sırt yüzgeci tek ve uzundur. Ön kısmında zararsız dikenleri vardır. Sinarit, mükemmel manevra yeteneğine sahip bir balıktır. Sinaritin yüzme kesesi vardır.
Sinarit Nerede Yaşar?
Sinarit, Doğu Atlantik’te İspanya, Kanarya Adaları, Senegal, Moritanya kıyılarına kadar olan bölümde, Kuzey Afrika kıyılarında ve Akdeniz’de yaşar. Ülkemizde ise Ege ve Akdeniz’de rastlanır. Bir zamanlar Marmara Denizi’nde de yaşayan sinarit, çevre kirliliği, aşırı ve bilinçsiz avlanma gibi nedenlerden dolayı artık yoktur. Saros Körfezi, Ayvalık, Kemer, Kaş gibi Kuzey Ege ve Akdeniz’in pek çok yerinde sinarit avlanabilir. Taş balıkları grubundan olan sinarit diğerlerinden farklı olarak derin sularda yaşar. Yaz mevsiminde 30 – 50 metre derinliklere kadar yaklaşır, kış mevsiminde 300 metreye varan derinliklere çekilir. Kumlu ve taşlı deniz dibinde yaşayan sinarit aktif bir yırtıcıdır. Küçük balıklar, yumuşakçalar ve kabuklularla beslenir. Sinarit avı için balığın yaşadığı bölgeyi tespit etmek, o bölgeyi kaybetmemek gerekir. Yılın büyük bölümünde yalnız yaşayan sinarit, üreme döneminde birkaç hafta sürüler halinde yaşar. Tamamen büyümüş olan bu balıklar ilkbahar mevsiminde yüzeye yakın sıcak sularda 2-3 hafta birlikte kalırlar. Mayıs ayında başlayan bu türün yumurtlama dönemi çok uzun değildir ve 15-20 gün içerisinde sona erer. Üreme sırasında yumurtalar rastgele bölgeye dağıtılır. Bazı sinaritler çift cinsiyetlidir yani hem dişi hem erkek özellikleri gösterirler.
Lezzetli ve besin değeri yüksek etiyle denizlerimizin en güzel balıklarındandır sinarit. Sait Faik Abasıyanık, ‘Sinarit Baba’ öyküsünde “Pırıl pırıl eleğimsağma rengi pullarıyla ağır ağır, muhteşem, bir İlkçağ kralı gibi zengin, cömert, asil ve zalim mantosu ile dolaşır mı kim bilir?” şeklinde sinarit balığından bahseder. Yani edebiyatımıza konu olmuş bir balıktır.
Sinarit Avı
Ülkemizde yapay yemler ve balık kullanılarak çiftlikte yetiştirilen sinaritler yurtdışı ve yurtiçinde tüketiliyor. Av sırasında yapay veya doğal yem kullanabilirsiniz. Doğal yemlerden avın durumuna göre canlı veya cansız olarak karides, çağanoz, yengeç, sübye, kalamar, iskorpit, gelin balığı, zargana, hani, izmarit, tekir, gelincik, kaya, uskumru vonosu, istavrit, sardalya, hamsi ve kolyoz kullanılabilir. Özellikle canlı yem sinarit avında büyük avantaj sağlar. Yaralı, aksayan balık gören sinarit hemen saldırır. Oltaya vuruşu çok serttir. Oldukça güçlü ve mücadeleci bir balık olan sinarit, kolay teslim olmaz. Sinarit avında dip sürütmesi (uzun olta), zokalı takım, uzatma ağı ve parakete kullanılabilir. Zıpkınla avı da yapılabilir.
01 Nisan – 01 Temmuz tarihleri arasında sinarit avı yasaktır. Bu dönem dışında günde en fazla kişi başı 5 kg avlanılmasına izin verilir. Sinarit balığının, yasal av boy limiti 35 cm dir. Bu boyun altında sinarit satılması ve avlanması yasaktır.
Sinarit Nasıl Pişirilir?
Eti çok lezzetli olan sinarit büyük bir balık olduğu için küçük parçalar halinde ızgara, buğulama ve fırında pişirilir. Fazla baharat kullanmadan kendi lezzeti ile tüketebilirsiniz. Sinaritin en lezzetli olduğu dönem Temmuz ve Ağustos aylarıdır.
Sinarit Balığının Faydaları Nelerdir?
Sinarit; A vitamini, kalsiyum, fosfor, omega 3 yağları ve protein açısından çok zengin bir balıktır. Dolaşım sistemi, iskelet sistemi, kolesterol ve göz sağlığı gibi vücudun pek çok bölgesinin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Aynı zamanda zihni güçlendirir, osteoporoz oluşumunu önemli ölçüde önler.
Sinarit balığı, cıva içerebilir bu nedenle fazla tüketildiğinde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
