Sıcak yaz aylarında insanlar daha hafif yiyecekler tüketmeye başlar. Hem hafif, hem besin değeri yüksek, hem de lezzetli yiyecek denince akla ilk gelen balık olur. Ancak balığı zamanında tüketmek lezzeti ve besin değerleri açısından çok önemlidir.
Pek çok insanın vazgeçemediği bir yiyecek olan balık, av yasağına rağmen Temmuz ayında da severek tüketilmeye devam ediyor. Bu yazımızda Temmuz ayında hangi balıkların daha lezzetli olduğunu merak edenlere cevap veriyoruz.
Temmuz ayı, balık çeşitliliğinin en az olduğu aylardan biridir. Ama bu ayda da çok lezzetli balıklar vardır. Temmuz ayında deniz suyu iyice ısındığı için genellikle sıcak suları seven yaz balıkları bulunur. Karadeniz balıkları, Temmuz ayında son derece az olup Ege ve Akdeniz balıkları daha yaygındır.
Sağlıklı ve doğal gıdaya ulaşmanın gittikçe zorlaştığı günümüzde faydaları bilimsel olarak kanıtlanmış olan balık eti, her yaştan insanın düzenli olarak tüketmesi gereken bir gıdadır. İçerdiği maddeler sayesinde insan sağlığına oldukça faydalı olan balık, yaz aylarının da en çok tercih edilen besinleri arasındadır. Kırmızı et ve tavuk etine göre daha az doymuş yağ içeren balık eti omega 3, proteinler, vitaminler ve mineraller yönünden çok zengindir.
Ülkemizde 15 Nisan - 31 Ağustos tarihleri arasında ülkemizde av yasağı uygulanmaktadır. Ancak bu yasak ticari amaçlı yapılan büyük avları kapsamaktadır. Küçük kayıklar, amatör balıkçılar ve olta balıkçıları bu yasak kapsamında değildir.
Temmuz ayı balıkları; çinekop, sarıkanat, istavrit, sarıağız, akya, sardalya, orkinos, kaya balığı, trança ve sinarittir. Eylül ayı başına kadar lezzetini koruyan sardalya balığı yaz mevsimi boyunca taze olarak tüketilebilir. Temmuz ayında barbunya ve tekir balıkları lezzetlerini korumaya devam ederken karides, yengeç ve ıstakoz bolca çıkan deniz ürünlerindendir.
Temmuz Ayında Hangi Balıklar Yenir?
Sarıağız
Levrek ailesine ait bir balık olan sarıağız, ağzının sarı renginden dolayı bu şekilde isimlendirilmektedir. Aynı zamanda granyöz, kaya levreği ve halili olarak da isimlendirilir. Ekonomik değeri oldukça yüksek olan bu balık halk arasında konuşan balık ve davul balığı olarak da bilinir. Bu balığın erkekleri farklı tonlarda sesler çıkardığı için balıkçılar tarafından bu şekilde isim verilmiştir. Oldukça obur bir balık olan sarıağız, ızgara, buğulama, fırında ya da tuzda pişirilerek tüketilebilir. Protein değerleri oldukça yüksek olan sarıağız eti oldukça lezzetlidir.
Sarıkanat
Lüfer ailesine mensup olan sarıkanat Temmuz ayından itibaren avlanabilir. Özellikle İstanbul Boğazı’nda avlananlar çok lezzetlidir. Defne yaprağı, çinekop, sarıkanat, lüfer, kofana ve sırtıkara olarak büyüklüğüne göre isimlendirilen lüferin her boyu ayrı lezzetlidir. Sarıkanat, lüfer balığının yaklaşık 17 – 20 cm boyuna ulaşmış haline verilen isimdir. Sarıkanat fırında ya da ızgarada pişirilebilir.
Akya Balığı
Akya balığı çıplak, leka, liça, kuzu balığı, hanım balığı gibi farklı isimlerle de görülebilir. Temmuz ayından sonra denizlerimizde avlanabilir. Oldukça hızlı, çevik ve güçlü balıklar arasında yer alan akya balığı olta balıkçılarının yakalamayı sevdiği balıklar arasındadır. Uskumru ailesine ait olan bu balığın denizlerimizde görülme sıklığı gittikçe azalmaktadır. Akya balığı, 40 – 50 kilo ağırlığa ulaşabilen büyük bir balıktır. Baş kısmı çorba, gövde kısmı ise kızartma olarak tüketilir.
Kılıç Balığı
Kılıca benzeyen burnundan dolayı bu ismi alan kılıç balığı çok hızlı ve mücadeleci bir balıktır. Göçmen balıklar olan kılıç balıklarına ülkemiz denizlerinde de rastlamak mümkündür. Kılıç balığı etinin kendine has bir tadı vardır. Yüksek miktarda protein, omega 3, vitamin ve mineral içerir. D vitamini içeriği ile ön plana çıkar. Ancak kılıç balığı vücutlarında toksik maddeler birikebildiği için yenmesi riskli balıklar arasında kabul edilirler. Özellikle hamileler tarafından tüketilmesi önerilmez. Fırında, tavada ve ızgarada pişirilerek tüketilebilir.
Barbunya
Yanlardan basık, burun kısmına doğru oval ve pembe-kırmızı renkli barbunya balığı, barbun olarak da bilinir. Omega-3 yağ asitleri bakımından oldukça zengin bir balıktır. İçeriğinde K, B ve A vitaminleri bulunan barbun balığı protein yönünden de zengindir. Vücudun güçlenmesini sağlar. Çoğunlukla kızartma şeklinde tüketilen bir balıktır.
Tekir
Kedi bıyığına benzeyen antenleri bulunan tekir balığı, pembe-kırmızı renkli ve pulları kolayca dökülebilen bir balık türüdür. Gövdesi boyunca uzanan kırmızı şeritleri bulunmaktadır. Karadeniz, Marmara ve Ege denizlerinde bulunur. Özellikle akciğerlerin yenilenmesini ve kemik gelişimini olumlu yönde desteklemektedir. Diyabet hastalarının da rahatlıkla tüketebileceği bir balıktır. Tekir balığını, ülkemizde temmuz ayında taze olarak tüketebilirsiniz.
Sardalya
Temmuz ayı, Sardalya balığının en lezzetli ve en bol bulunduğu aydır. Kuzey Ege ve Marmara Denizi'nde bolca sardalya yakalanır.
Hamsi ile yakın akraba olan sardalya benzer bir görünüme sahiptir. Ticari değeri yüksektir. Sardalya balıkları, ülkemiz denizlerinde yaklaşık 15-20 cm, okyanuslarda ise 30 cm boyuna kadar büyürler.
Yuvarlak vücutlu, yanlardan hafif basık, solungaç kapakları dalgalıdır. Sardalya çok çabuk bozulan bir balık olduğu için en kısa zamanda tüketilmesi ya da işlenerek saklanması gerekir. Kurutularak, tuzlanarak saklanabilir. Balık yağı ve balık unu elde etmek için kullanılabilir. Konserve ile özdeşleşmiş tam bir yaz balığıdır. Sardalya temmuz ayında en yağlı dönemindedir ve bu da lezzetine lezzet katar. Sardalya balığı sürüler halinde yaşar ve neredeyse her koşulda üreyebilir. Sardalya balığı özellikle omega 3 ve kalsiyum içeriği yüksek balıklar arasında yer alır. Eylül ayı başlarına kadar lezzetini koruyan sardalya balığı, ızgara, kağıt kebabı, buğulama ve pilaki olarak farklı şekillerde tüketilebilir.
Orfoz
Orfoz, Ege ve Akdeniz kıyılarında görülen, nadiren Marmara Denizi’nde de rastlanan bir kayalık balığıdır. Nesli tehlike altında olan orfoz balığının ülkemizde 15 Haziran-31 Temmuz tarihleri arasında ticari avcılığı yasaklanmıştır.
Ancak amatör avcılar tarafından günde en fazla 1 adet avlanmasına izin verilmektedir. Bu yüzden balıkçı tezgahlarında göremezsiniz. Ancak lezzeti bakımından, rastlandığında alıp yemeye kesinlikle değer.
Trança
Mercan ailesine mensup Sinarit balığının büyüğü olan trança balığı antenli mercan, çavuş balığı gibi farklı isimlerle de bilinir. Ege denizinde bol bulunan bir balık türüdür. Denizin 20-25 metre derinliklerinde genellikle yosunlu ve bitki örtülü, kumluk ve taşlık alanlarda yaşar. Büyük bir balık türü olan trança balığının boyu genellikle 30 ile 75 santimetre arasında değişiklik gösterir. Beyaz ve lezzetli eti nedeniyle tercih edilen trança ızgarada, fırında veya çorba olarak tüketilebilir. Lagos ve orfoz balıkları ile benzerlik gösterse de tamamen farklı familyalara mensup balıklardır.
İstavrit
İstavrit ülkemizde her mevsimde bulunan, ucuz ve lezzetli balıklardan biridir. Her ay avlamak mümkün olsa da Kasım ve Şubat ayları arasında çok lezzetlidir. Ancak temmuz ayında da tavada pişirildiğinde ağız tadıyla istavrit yiyebilirsiniz.
Kaya Balığı
Kaya Balığı, özellikle deniz ve gölet çevrelerinde, kayalık ve sığ bölgelerde yaşayan avlanması kolay bir balık türüdür. Bu özelliğiyle çocuklar ve amatör balıkçılar için idealdir. Tüm dünyada 1800 den fazla türü vardır. Çok lezzetli olmasa da buğulama, çorba veya kızartma yapılarak tüketilebilir. Sık rastlanan bir balık olmasına rağmen tüketimi azdır.
Orkinos
Ton balığı olarak bilinen orkinos, okyanuslarda ve denizlerde yaşayan göçmen bir balık türüdür. Boyu 5-6 metreye, ağırlığı 900 kilograma ulaşabilir. Genellikle kendinden küçük balık sürülerini avlar ve çok hızlı yüzer. Orkinos genelde konserve yapımında kullanılır ancak fırında veya ızgarada oldukça lezzetli olmaktadır.
