Akdeniz’in kristal berraklığındaki sularının derinliklerinde, çeşitli ve benzersiz bir deniz canlısı hayat bulur: Mediterranean Shad ya da yerel adıyla Tirsi. Bu eşsiz balık türü, yeşilimsi-mavi ile gri-siyah sırt rengi ve açık gümüş beyazı karın rengiyle dikkat çeker. Maksimum uzunluğu 55 cm olabilen tirsi, ortalama olarak 20-40 cm uzunluğunda bulunur.
Tirsi, Karadeniz’in yanı sıra İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Akdeniz’de de yaşam alanlarına sahiptir. Pelajik bir tür olan ve tüm denizlerde bulunabilen tirsi, sürü halinde ve kıyılara yakın yaşamayı tercih eder. İlkbahar aylarında, üreme dönemlerinde tatlı sulara göç ederler, burada Mayıs-Haziran aylarında yumurtlarını bırakırlar.
Tirsi balığının vücut yapısı yuvarlak ve yanlardan hafif basık şekildedir. Başın ince uzun yapıda olması ve gözlerin küçük oluşu bu türü ayırt edici kılar. Solungaç kapağının ardından başlayan siyah sıralı benekler, en belirgin tür özelliğidir. Ağızları geniş ve hafifçe yukarıya bakar. Planktonik organizmalar, tirsi balığının ana besin kaynağını oluşturur.
Dişiler 36-39 cm olduğunda ve 4-5 yaşında; erkekler ise 32-35 cm olduğunda ve 2-3 yaşında eşeysel olgunluğa ulaşır. Yüzgeç formülü D IV 14-15, A III 19-20 şeklinde ve kuyruk yüzgeci homoserk yapıda ve açık yeşil renktedir. Üzerinde küçük siyah benekler barındırır.
Amerikan tirsisi (Alosa sapidissima) ise ticari değerinden ötürü Büyük Okyanus'a da götürülmüş ve günümüzde ABD ve çevresinde yoğun olarak avlanmaktadır.
Tirsi balığının avcılığı, gırgır ve voli ağları ile yapılır. Bu balıkların sürdürülebilir avlanması ve popülasyonlarının korunması, ekosistem dengesi için önemlidir. Bu çeşitli ve güzellikleriyle dikkat çeken deniz canlısı, Akdeniz’in ve onun canlı ekosisteminin büyüleyici bir parçasıdır.
